Dosłownie słowo to oznacza obecnie "pusta (naga, bez broni) ręka" (空手). Pierwotnie jednak zapisywano je ideogramami: 唐手, co oznaczało "chińska ręka" (dosł.: ręka Tangów). Na początku XX wieku pod wpływem nacjonalistycznych idei, przyjęto w Japonii tę pierwszą interpretację. Pierwszy, udokumentowany zapis homofonu karate jako "pusta ręka" (空手) miał miejsce w sierpniu 1905 w książce Karate Kumite, autorstwa Chōmo Hanashiro.

Karate jest sztuką walki stworzoną przez mieszkańców Okinawy jako metoda samoobrony bez użycia broni. Dawniej dla tej sztuki używano nazw te lub tōde. Słowo tōde składa się z dwóch znaków: tō (唐) - japońska wymowa dla chińskiej dynastii Tang i ma znaczenie równoznaczne z "chiński" oraz te lub w udźwięcznieniu de (手) - ręka. Po upadku dynastii Tang, znak 唐 wymawiano jako "kara". Stąd poprzez homofoniczność doszło do zapisu w obecnej postaci i znaczenia "pustej ręki" (空手).

Nazwa karate została zatwierdzona dopiero w 1936 r. przez mistrzów z Okinawy: Kentsū Yabu, Chōmo Hanashiro, Chōshin Chibana, Chōjun Miyagi, Chōki Motobu.

Informacje ogólne

Od momentu powstania sztuka ta ewoluowała. W wielu stylach aspekt realnej walki został zachowany, a nawet rozwinięty (przykładowo kopnięcie okrężne mawashi geri nie występowało w oryginalnej sztuce okinawańskiej). W niektórych jednak stylach sztuka ta zmieniła swój charakter z utylitarnego systemu walki (karate okinawańskie) na system psychofizycznego doskonalenia się, gdzie na pierwszy plan wysuwa się aspekt do - "drogi", którą kroczy się całe życie, jako symbolu niekończącego się procesu dążenia do doskonałości. Stąd spotykamy także nazwę karatedo (pisane także jako karate-do). Koreańskim odpowiednikiem karate niesportowego jest tangsudo, a karate nastawionego na rywalizację - taekwondo.

Obecnie istnieją trzy podstawowe kierunki w karate:

• karate jako walka na śmierć i życie (style klasyczne, głównie okinawańskie), czyli tzw. karate tradycyjne. Paradoksalnie, z uwagi na ujęcie karate jako walki na śmierć i życie w stylach tych rzadziej przeprowadza się kumite (sparringi),
• karate jako sport z elementami samoobrony (większość stylów), także z przeprowadzaniem zawodów. W ramach tej kategorii stylów trwa zażarta dyskusja na temat zasad, których spójne przyjęcie umożliwiłoby szersze zaistnienie karate na Olimpiadzie. Spory dotyczą m.in. dozwolenia podcięć, kontaktu na głowę, rodzajów ochraniaczy, low-kicków, i innych.
• karate jako sposób psychofizycznego doskonalenia. Podejście najbliższe taijiquan, nie nastawione bezpośrednio na aspekt samoobrony czy rywalizacji, jednak z zachowaniem oryginalnych postaw, wielu kata, ruchów.

Ponieważ karate upowszechniło się jako amatorski sport, w większości stylów wykształciła się potrzeba stworzenia szczegółowej hierarchii stopni, aby zmotywować ćwiczących do rozwoju.